Boek 1 – Hoofdstuk 2 SAMENVATTING BIJ BOEK 1 – HOOFDSTUK 2

Hoofdstuk 2: Het probleem van de wereldgeschiedenis

btn opener In deze paragraaf bespreekt Spengler de relatie tussen lot en toeval. ‘[W]at lot is en wat toeval, dat behoort tot de cruciale belevenissen zowel van de individuele ziel als van … hele culturen.’ Voor de alledaagse mens kan alles even toevallig lijken. De betekenisvolle mens, in  tegenstelling tot  de alledaagse mens, ‘voelt achter het volkse verband van het historisch-bewogen oppervlak een diepe logica van het worden, die in de idee van het lot tevoorschijn komt en in het licht waarvan...

§ 16

‘De wereld van het toeval is de wereld van de eenmalig-werkelijke feiten, waar we als toekomst verlangend of angstig naartoe leven, die ons als levend heden optillen of terneerdrukken, die we in onze bespiegelingen als verleden met vreugde of droefheid kunnen herbeleven. De wereld van oorzaken en gevolgen is de wereld van het voortdurend mogelijke, de wereld van de tijdloze waarheden, die men door ontleding en onderscheiding leert kennen.’ Voor de wetenschappelijke natuurblik is de...
btn opener Spengler probeert aan de hand van enkele voorbeelden de relatie tussen toeval en lot te verduidelijken. Het is bijvoorbeeld toeval dat de Spanjaarden in de late periode van de westerse cultuur via de ondersteuning van Columbus zoveel invloed op de westerse cultuur hadden, ‘maar dat had geen invloed op de innerlijke logica van het tijdperk, dat in de grote revolutie – of een gebeurtenis van gelijke strekking – zijn voltooiing moest vinden’. De Franse revolutie had door een soortgelijke...