Boek 1 – Hoofdstuk 2 SAMENVATTING BIJ BOEK 1 – HOOFDSTUK 2

Hoofdstuk 2: Het probleem van de wereldgeschiedenis

btn opener ‘De wereld van het toeval is de wereld van de eenmalig-werkelijke feiten, waar we als toekomst verlangend of angstig naartoe leven, die ons als levend heden optillen of terneerdrukken, die we in onze bespiegelingen als verleden met vreugde of droefheid kunnen herbeleven. De wereld van oorzaken en gevolgen is de wereld van het voortdurend mogelijke, de wereld van de tijdloze waarheden, die men door ontleding en onderscheiding leert kennen.’ Voor de wetenschappelijke natuurblik is de...

§ 17

Spengler probeert aan de hand van enkele voorbeelden de relatie tussen toeval en lot te verduidelijken. Het is bijvoorbeeld toeval dat de Spanjaarden in de late periode van de westerse cultuur via de ondersteuning van Columbus zoveel invloed op de westerse cultuur hadden, ‘maar dat had geen invloed op de innerlijke logica van het tijdperk, dat in de grote revolutie – of een gebeurtenis van gelijke strekking – zijn voltooiing moest vinden’. De Franse revolutie had door een soortgelijke...
btn opener De geest van de grote steden houdt vast aan een mechanistisch natuurbeeld en blijft in causaliteit denken, dat is zijn lot. Doelmatigheid is de manier waarop hij het lot probeert te assimileren in een wetenschappelijk model. Het versteende en starre beeld van de werkelijkheid gaat in de periode van grote steden overheersen. Zelfs op het vlak van de geschiedenis zoekt men wetten die men verstandelijk kan ervaren. Men vat de geschiedenis wetenschappelijk op, terwijl de geschiedenis naar haar...