Boek 1 – Hoofdstuk 4 SAMENVATTING BIJ BOEK 1 – HOOFDSTUK 4

Hoofdstuk 4: Muziek en beeldhouwkunst

btn opener Ook het kleurgebruik in de schilderkunst heeft volgens Spengler symbolische betekenis. Het palet van de antieke schilderkunst is beperkt tot geel, rood, zwart en wit. Blauw en blauwgroen werden vermeden. Deze laatste twee zijn in essentie atmosferische kleuren, de kleuren van de hemel en de zee, en niet de kleuren van concrete objecten. ‘Ze zijn koud; ze hebben een onlichamelijk karakter en roepen de indrukken van weidsheid, verte en grenzeloosheid op.’ In de faustische cultuur worden ze...

§ 9

‘De Arabische kunst heeft het magische wereldgevoel tot uitdrukking gebracht door de goudkleurige ondergrond in haar moskeeën en op haar paneelschilderingen. … de magische ziel ervoer alle gebeurtenissen als uitdrukking van raadselachtige machten, die de holte van de wereld met hun geestelijke substantie doordringen – en zij sloot de afgebeelde scène af met een goudkleurige ondergrond, dat wil zeggen met een middel dat boven alle natuurlijke kleuren uitreikt. Goud is helemaal geen kleur.’...
btn opener De ‘zichtbare penseelstreek’ is een muzikaal en ruimtescheppend motief in de olieverfschilderkunst. In het zichtbaar blijvende ‘werk van het penseel’ komt een historisch besef tevoorschijn. ‘Men wil in het werk van de schilder niet alleen iets zien wat geworden is, maar ook iets wat wordt.’ Het ontstaansproces van een schilderij wordt in het kunstwerk meegeschilderd. Samen met de penseelstreek verschijnt het ‘atelierbruin’, een belangrijk symbool in het westerse schilderij. Zowel door de...