Boek 1 – Hoofdstuk 5 SAMENVATTING BIJ BOEK 1 – HOOFDSTUK 5

Hoofdstuk 5: Zielenbeeld en levensgevoel

btn opener In het voorgaande is het fenomeen van de moraal inzichtelijk geworden, aldus Spengler. Men moet beginnen vanuit het inzicht dat de manier waarop we naar moraal vragen al een symptoom is van het westerse wereldgevoel. Wij spreken over moraal in termen van een ‘moeten’, en maken steeds aanspraak op algemene en pertinente geldigheid. ‘Op dit punt zijn Luther en Nietzsche, pausen en darwinisten, socialisten en jezuïeten het volledig met elkaar eens.’ In andere culturen dacht men er niet zo...

§ 11

Spengler herhaalt: er zijn evenveel moralen als er culturen zijn, en er bestaat geen algemeen menselijke moraal. Elke levensopvatting van een cultuurmens heeft van meet af aan een bepaalde kwaliteit, ‘die nog diepgaander is dan elk oordeel en al het streven van het moment en waardoor we zijn stijl herkennen als die van een bepaalde cultuur’. Niemand heeft op dit niveau iets te kiezen. Of men vanuit de cultuur gezien goed of kwaad handelt, en of men zich religieus, artistiek of filosofisch...
btn opener Faustische waardeoordelen hebben betrekking op de mens als actief centrum van een oneindige algemeenheid. Antieke waardeoordelen daarentegen, betreffen de individuele mens in rust, als lichaam onder lichamen. In het ethisch socialisme komen de faustische aspecten oneindigheid, zorg, afstand en dergelijke allemaal wederom samen. Stoïcisme vat op zijn beurt de antieke elementen samen, boeddhisme de Indiase. Beide laatste lijken op elkaar en contrasteren sterk met de faustische cultuur....